Nám là một dạng bệnh lý rối loạn sắc tố trên da. Nám có thể xảy ra ở cả hai giới nhưng thường gặp ở nữ giới nhiều hơn.Nám có 2 dạng chính: Nám mảng và nám chân sâu(nám nội tiết) . Đôi khi trên lâm sàng gặp những trường hợp bị nhiễm đồng thời cả nám chân sâu và nám mảng được gọi là nám hỗn hợp. Có rất nhiều người đang lầm tưởng giữa nám nội tiết và nám tác động từ môi trường . Chính vì vậy, mà việc điều trị của họ gặp nhiều khó khăn. Thậm chí điều tri sai cách làm cho tình trạng càng trầm trọng và nguy hiểm hơn. Dưới đây Hana sẽ giúp bạn phân biệt được 2 loại nám này.

Nám da nội tiết

Nám da nội tiết hay còn gọi là nám chân sâu. Nám da sinh ra do sự rối loạn nội tiết dẫn đến sự mất cân bằng các hormone trong cơ thể mà hình thành nên các nốt tăng sắc tố trên bề mặt da. Sự hình thành của nám liên quan chủ yếu đến estrogen – một hormone sinh dục quan trọng trong cơ thể. Estrogen ngoài vai trò liên quan đến các chức năng sinh dục của cơ thể, nó còn có khả năng ức chế sự sản sinh hormone (hormone gây kích thích tăng sản xuất melanin dưới da).

Một số nguyên nhân có thể gây rối loạn nội tiết trong cơ thể dẫn đến hình thành nám chân sâu:

• Phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh.
• Phụ nữ có thai, sau khi sinh con.
• Do dùng thuốc tránh thai đặc biệt là thuốc tránh thai có chứa progestin, nám có thể xuất hiện ngay trong giai đoạn đang dùng thuốc hoặc sau khi dùng thuốc 2 – 3 tháng.
• Các trường hợp bị rối loạn kinh nguyệt đôi khi cũng có thể gây nên nám da.
• Stress, căng thẳng trong một thời gian dài làm ảnh hưởng đến sự hoạt động của não bộ cũng sẽ dẫn tới rối loạn sự sản xuất estrogen và một số hormone khác tạo điều kiện thuận lợi hình thành nám.
• Stress có thể kích hoạt hội chứng ruột kích thích
• Stress, căng thẳng trong một thời gian dài là điều kiện thuận lợi hình thành nám

Biểu hiện của nám da nội tiết

Hình thái: Nám da nội tiết thường xuất hiện dưới dạng các đốm nâu đậm màu, soi đèn có thể thấy các điểm trung tâm tập trung nhiều tế bào sắc tố hơn, đậm màu. Kích thước các đốm nám không đều nhau, to nhỏ xen lẫn.

Vị trí: Nám chân sâu thường xuất hiện chủ yếu đối xứng hai bên gò má, đôi khi xuất hiện ở vùng thái dương, trán hay cánh tay, hiếm khi có ở các vùng khác trên cơ thể. Nám chân sâu không điều trị có thể bị lan tỏa nhanh chóng sang các vị trí lân cận.
Nám nội tiết trên lâm sàng có thể kèm theo một số biểu hiện của rối loạn nội tiết như: rối loạn kinh nguyệt, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi kém ăn. mọc mụn…
Mức độ mọc nám trên da có thể cảnh báo tình trạng rối loạn nội tiết trong cơ thể.

Cách trị nám da nội tiết:

Điều trị nguyên nhân: Nguyên nhân chủ yếu gây nên nám nội tiết là sự rối loạn từ bên trong cơ thể. Do đó trong quá trình điều trị việc đầu tiên cần làm là phải cân bằng lại nội tiết tố trong cơ thể có thể bằng việc sử dụng thuốc hoặc bổ sung qua chế độ ăn uống theo chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ.
Điều trị triệu chứng: Điều trị nám bằng laser kết hợp với các bộ sản phẩm chăm sóc tại nhà để ức chế sản sinh tế bào melanin, kích thích phát triển tế bào khỏe mạnh và căng sáng.
Hạn chế áp dụng peel da.
Có chế độ dinh dưỡng ăn uống nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng stress kéo dài.

Nám từ môi trường

Nếu như nám nội tiết chủ yếu xuất phát từ nguyên nhân khách quan thì nám tác động từ môi trường thường bắt nguồn từ các nguyên nhân chủ quan, và nhiều nhất là thói quen sinh hoạt, ăn uống cũng như chế độ chăm sóc, bảo vệ làn da khỏi sự tấn công của các tác nhân bên ngoài.

Một số nguyên nhân gây nên nám từ môi trường

Ánh nắng mặt trời

Mỗi ngày, làn da đều phải thực hiện một cuộc chiến không cân sức với các tia UV của ánh nắng mặt trời, bức xạ nhiệt và ánh sáng xanh của thiết bị điện tử. Từ tuổi 30, sức khỏe làn da ngày càng suy yếu, hàng rào bảo vệ da cũng mỏng dần, tạo điều kiện để những tác nhân gây hại trên tấn công và hủy hoại nhanh chóng. Làn da dễ bị vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến việc hình thành mụn cũng như các đốm nám, sạm đen.

Ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm môi trường không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra nám nhưng nó có thể khiến tình trạng này trở nên trầm trọng hơn bởi tác động của bụi bẩn, khói xe, hóa chất độc hại.

Mỹ phẩm kém chất lượng

Đã có rất nhiều câu chuyện đáng tiếc xoay quanh việc lạm dụng mỹ phẩm kém chất lượng, thế nhưng hồi chuông cảnh báo ấy dường như vẫn chưa đủ sức ngăn cản thói quen làm đẹp cấp tốc của các chị em. Với mong muốn cải lão hoàn đồng hay trắng mịn ngay tức khắc, họ tìm đến các sản phẩm không rõ nguồn gốc mà không hay biết chúng chứa những thành phần vô cùng độc hại cho làn da như corticoid, hydroquinone. Da trở nên trắng hồng sau khi sử dụng vài ngày, nhưng thực chất đó là biểu hiện của việc tẩy da, lột đi lớp màng bảo vệ bên ngoài, khiến làn da ngày càng mỏng và suy yếu. Khi tiếp xúc với ánh nắng, ô nhiễm da sẽ bị hủy hoại nhanh hơn, dễ kích ứng, nổi mụn và thâm nám.

Biểu hiện của nám từ môi trường

Hình thái: Khác với nám chân sâu, nám từ môi trường biểu hiện dưới dạng nám mảng. Các tế bào hắc sắc tố melanin không mọc tập trung theo từng điểm mà mọc rải rác trên bề mặt da tụ lại thành các đám lớn, ranh giới đôi khi không rõ ràng với vùng da lành.
Vị trí: Tương tự như nám chân sâu, nám từ môi trường chủ yếu xuất hiện ở hai bên gò má, trán, thái dương và đôi khi xuất hiện cả ở cánh tay.
Ở nám da từ môi trường không có kèm theo biểu hiện của các rối loạn nội tiết trong cơ thể. Có một số bệnh vẫn có thể thấy triệu chứng của rối loạn nhưng không nhiều.

Cách điều trị nám tác động từ môi trường

Lão hóa nói chung và nám da nói riêng là tình trạng khó tránh khỏi, tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể làm chậm tốc độ của nó nếu có giải pháp ngăn ngừa và điều trị kịp thời. Nguyên nhân hình thành nám từ môi trường là những tác động từ bên ngoài. Chính bởi vậy, để điều trị hiệu quả, việc quan trọng nhất bạn cần làm chính là chủ động bảo vệ và tăng cường khả năng tự bảo vệ của làn da. Về bản chất, nám từ môi trường hay nám nội tiết đều do sự tăng tiết sắc tố melanin. Vì vậy việc điều trị vẫn dựa trên nguyên tắc tăng cường đào thải sắc tố này.