Mụn trứng cá chính là nỗi sợ lớn nhất của nhiều bạn trẻ ở tuổi dậy thì. Mụn trứng cá thường sưng tấy và để lại sẹo rất khó nhìn vì vậy ảnh hưởng trực tiếp đến vẻ ngoài của nhiều bạn trẻ, nhất là bạn nữ. Vì vậy hôm nay chúng ta sẽ cùng bàn về nguyên nhân và cách điều trị mụn trứng cá.
Khái niệm về mụn trứng cá:
Mụn trứng cá thường được gọi đơn giản là mụn. Những nốt mụn đỏ được hình thành từ việc nang lông bị tắc nghẽn do lượng lớn tuyến bã nhờn và tế bào chết. Nang lông được xem như đường dẫn chất nhờn từ lỗ chân lông đến tuyến bã nhờn.
Mụn trứng cá xuất hiện phổ biến trên mặt, vai, lưng và ngực. Mụn có thể ở tình trạng nhẹ, không đau biểu hiện vài nốt nhỏ cộm lên trên da. Hoặc nặng hơn có thể xuất hiện sưng tấy, nghiêm trọng nhất là những mụn bọc mủ, gây đau nhức.
Dấu hiệu nhận biết mụn trứng cá:
Mụn trứng cá đa dạng trong cách biểu hiện và phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ trên da của bệnh nhân. Các biểu hiện thường thấy như:
- Mụn đầu trắng: Nằm sâu trong lỗ chân lông kín, không gây đau nhức
- Mụn đầu đen: giống mụn đầu trắng như lỗ chân lông mở, đầu mụn chuyển màu sậm khi có tác nhân bên ngoài như khói bụi, oxy hóa.
- Mụn đỏ, viêm: Những nốt đỏ nhỏ, xuất hiện nhiều có thể gây ủng đỏ cả vùng mặt
- Mụn mủ: Như mụn đỏ nhưng có mủ ở đầu mụn
- Mụn bọc: Mụn to vàng sưng, gây đau nhức khi chạm tay vào, có bọc mủ to
- Mụn nang: Mụn xuất hiện khi nang lông bị viêm, chứa mủ , rất đau, to hơn mụn bọc
Phương pháp điều trị mụn trứng cá:
Mụn trứng cá ở tuổi dậy thì thường khiến các bạn nữ rất đau đầu để nghĩ cách điều trị. Tuy nhiên tôi luôn khuyến khích các bạn đến bác sĩ da liễu để có cách chữa mụn tốt nhất theo mức độ nặng nhẹ của da. Việc tự trị mụn hay để mụn tự hết khá rủi ro vì có thể để lại sẹo mụn rất khó trị hoặc sẹo rỗ vĩnh viễn. Tuy nhiên đây là những cách phổ biến mà bác sĩ hay dùng
Đối với tình trạng mụn nhẹ, biểu hiện ở dạng mụn đầu trắng, mụn đầu đen hoặc mụn đỏ nhỏ bạn có thể tiến hành những bước sau:
- Xông mặt với nước ấm, và sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ có độ pH thấp như Cetaphil ( Cetaphil không thể làm sạch dầu tẩy trang lưu lại trên da nên nếu make up bạn sẽ không thể dùng loại này)
- Bôi kem có thành phần là benzoyl peroxide (như Oxy 10)
- Bôi kem có thành phần salicylic acid (như Sastid hoặc Acnes)
Axit Salicylic hoặc benzoyl peroxide là những chất có khả năng điều trị mụn rất tốt, ngăn ngừa mụn tái phát. Khả năng chống viêm, đồng thời giảm lượng dầu trên da sẽ khiến da hạn chế tiết bã nhờn gây mụn.
Tuy nhiên, nếu tình trạng mụn nặng hơn hoặc không có dấu hiệu thuyên giảm các bạn sẽ phải điều trị mụn với gel hoặc kem trị mụn có chứa một loại Retinoid có nguồn gốc từ vitamin A. Tuy mạnh hơn hai chất trên nhưng đây là chất cần qua chỉ định của bác sĩ và có khả năng điều trị tốt với mụn ở mức độ trung bình.
Dùng thuốc uống:
Trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào cũng nên áp dụng theo toa của bác sĩ da liễu. Vì cơ địa của mỗi chúng ta vào thời kì dậy thì sẽ khác nhau. Có bạn sẽ dị ứng một số chất nhất định, có một số bạn thì cơ thể dễ chịu hơn. Vì vậy không nên tự ý sử dụng bất kì loại thuốc nào, tránh tính trạng tác dụng phụ cho thuốc. Tuy nhiên, sau đây là những loại thuốc bác sĩ thường khuyên dùng, các bạn có thể tham khảo:
- Thuốc kháng sinh:
Tetracycline là loại thuốc kháng sinh phổ biến để giúp làn da của bạn chống lại vi khuẩn và nhiễm trùng từ trong ra ngoài. Loại thuốc này thường dùng uống hàng ngày cùng với một số loại khác để tăng hiệu quả.
- Iso treti..
Là một loại thuốc dùng để trị mụn trứng cá nặng và đã dùng qua những loại kháng sinh khác nhưng không hiệu quả. Iso-treti… là một loại thuốc mạnh trong nhóm retinoid giúp làm giảm kích thước của các tuyến dầu để giảm lượng dầu trên da. Tuy nhiên, đây là loại thuốc có rất nhiều tác dụng phụ nên không phù hợp với mọi đối tượng.
Cách ngăn ngừa và hạn chế sự lây lan của mụn trứng cá:
Mụn ở tuổi dậy thì đa phần là do nội tiết nên rất khó để ngăn ngừa hoàn toàn. Tuy nhiên, ta có thể ngăn ngừa mụn ở mức độ tương đối, hoặc hạn chế sự lây lan của chúng bằng những thói quen lành mạnh sau:
- Dùng sữa rửa mặt dịu nhẹ, độ pH dưới 6.0 cho da, 2 lần/1 ngày.
- Không cố gắng nặn mụn bằng tay hoặc cây nặn mụn
- Không chạm tay vào quá nhiều lần trong ngày
- Giữ vật dụng cá nhân như khẩu trang, mềm gối, quần áo,… thật sạch, tránh bám bụi
- Tránh tình trạng tóc bết tiếp xúc với da
- Che chắn khi ra ngoài sinh hoạt, hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nên chọn loại kem chống nắng hợp lý.
- Không nên cạo lông mặt nếu không có chỉ định từ bác sĩ.
- Hạn chế trang điểm
- Giữ tinh thần luôn vui vẻ, hạn chế căng thẳng, stress.
- Chọn lựa thực phẩm hàng ngày là thực phẩm sạch, ăn nhiều rau, cá , trái cây. Nói không với những món chiên, rán,…